Eysenck i jego praca
W literaturze nie spotykamy również jasnego poglądu na temat ekstrawersji – introwersji. Mistyczne rozumienie istoty ekstrawersji – introwersji znajdujemy u Junga, zwolennika psychoanalizy, który dzieli ludzi na ekstrawertyków i introwertyków na podstawie przeciwstawnego kierunku działania libido (popędów płciowych).
W niniejszej pracy stwierdzono istnienie istotnej korelacji między ekstrawersją – introwersją a ruchliwością i siłą procesów nerwowych. Potwierdzają to wszystkie wskaźniki eksperymentalne. Również zagraniczni autorzy (Eysenck, Marton, Urban i in.) zestawiają indywidualne właściwości psychiczne, w szczególności ekstrawersję – introwersję, z właściwościami układu nerwowego.
Eysenck (1947: 1957) zestawiał ekstrawersję – introwersję z szybkością wytwarzania różnicowania odruchu warunkowego na podstawie reakcji mrugania i RSG. Współczynnik korelacji był wystarczająco wysoki.
W swych ostatnich pracach Eysenck (1966) stara się wykazać zależność ekstrawersji – introwersji od siły układu nerwowego. Ekstrawertycy, według niego, to jednostki o silnym typie układu nerwowego, introwertycy – o słabym. Związek między ekstrawersją – introwersją i ruchliwością procesów nerwowych potwierdza się tylko pośrednio. Analogiczne dane znajdujemy również w badaniach M. Martona i J. Urbana (1966 a: 1966 b). Toteż mimo pewnej niezgodności naszych wyników z wynikami Eysencka i jego zwolenników wniosek jest wspólny: właściwości układu nerwowego, a nie popęd płciowy, jak twierdzi Jung, są tym gruntem, na którym łatwiej może powstać, dajmy na to, ekstrawertywne zachowanie się, a trudniej – introwertywne.